Veertien partners uit het Utrechtse netwerk rondom natuur- en duurzaamheidseducatie schuiven op 25 november aan bij Utrecht Natuurlijk. De vraag die boven de bijeenkomst hangt is helder: hoe maken we het scholen makkelijker om hun weg te vinden in het groeiende aanbod rond duurzaamheid?

Scholen willen wel aan de slag met natuur en duurzaamheid, maar zien door het groeiende en diverse aanbod vaak door de bomen het bos niet meer. Ze hebben geen losse initiatieven nodig, maar samenhang, kwaliteit en aansluiting bij hun onderwijspraktijk.

Waar de eerste partnerbijeenkomst nog vooral plaatsvond binnen de “groene bubbel”, vertelt organisator Wietske (Utrecht Natuurlijk) hoe anders de sfeer nu is: “Deze keer keken we veel nadrukkelijker vanuit de onderwijsbehoefte. Wat helpt een school echt?”

Het antwoord werd steeds duidelijker: de behoefte aan een sterke makelaarsfunctie in de stad. Een rol die scholen helpt hun vraag te verhelderen, overzicht biedt in het aanbod en partijen met elkaar verbindt.

Een makelaarsfunctie draait om het samenbrengen van vraag en aanbod, het voorkomen van versnippering en het zorgen voor samenhang en kwaliteit. Niet door nieuw aanbod te creëren, maar door slim gebruik te maken van wat er lokaal al is.

Van losse initiatieven naar gezamenlijke ambitie

De opkomst bij de partnerbijeenkomst in Utrecht is groot: aanbieders als Funghi Factory, Tommy Tomato, Boer in de Klas, Mad Science, 52weken duurzaam, Jong Leren Eten en Technotrend staan zij aan zij met partners uit de Brede School, Cultuur op School en het team van Utrecht Natuurlijk. Iedere partij brengt eigen expertise mee, van techniek tot voedsel en van gezondheid tot biodiversiteit.

Maar de gezamenlijke droom is dezelfde: een duurzaam vaardige leerling, die met verwondering en eigenaarschap over drempels durft te stappen.

Bestoken we scholen niet te veel?

In de gesprekken duikt een herkenbare zorg op: bestoken we scholen niet te veel? De realiteit is dat scholen steeds vaker zoeken naar aanbod dat past binnen hun bestaande onderwijs, bijdraagt aan taal, rekenen en burgerschap, en aansluit op hun eigen visie. Een losstaande “groene les” is niet genoeg.

Partners noemen voorbeelden uit andere sectoren, zoals Cultuur op School. Toen scholen daar zelf het culturele aanbod moesten organiseren, raakten ze overweldigd. Pas toen een makelaarsrol werd ingericht, met een platform, consulenten en een kwaliteitskader, kwam er rust en kwaliteit terug.  

Die vergelijking maakt duidelijk wat een makelaarsrol kan betekenen:, het voorkomt dat scholen verdwalen, maakt slim gebruik van lokale kracht en helpt partners om samen meer te betekenen dan afzonderlijk.

De bijeenkomst van november maakt zichtbaar hoe waardevol het zou zijn om dit structureler, constanter en gezamenlijk vorm te geven.

Vervolgstappen

In de plenaire terugkoppeling wordt de kern dan ook steeds scherper. Er zijn vervolgvragen die de makelaarsrol verder vormgeven:

• Kunnen we leren van landelijke initiatieven zoals Muziek in de Klas?
• Hoe betrekken we de schoolbesturen, die nog geen natuur- of duurzaamheidscoördinatoren kennen?
• En hoe vertalen we dit alles constructief naar de gemeente?

Pilot combinatiefunctie NDE

Aan dit soort vragen werken Utrecht Natuurlijk en Natuurcentrum Arnhem binnen de Pilot Combinatiefunctie NDE. Door deze pilot hebben zij de ruimte gekregen om te experimenteren met nieuwe rollen richting het onderwijs en deze versterken, zoals de rol van lokale makelaar. De pilot is opgezet samen met Vereniging GDO, die de leerervaringen ophaalt en landelijk deelt, en sluit aan bij de landelijke beweging van de Interdepartementale Werkgroep Duurzame School.

De ervaringen laten zien dat het onderwijs openstaat voor deze versterking vanuit de NDE-organisaties. Door lokaal op te trekken met andere partners rondom NDE, met schooldirecties, leerkrachten én beleidsmakers, kunnen NDE-centra bijdragen aan structurele verandering.

Het vraagt om investeren in relaties, positie en kennis, maar levert veel op:

• Meer leerlingen die leren over én met de natuur
• Meer leerkrachten die zich gesteund voelen bij duurzaam onderwijs
• Meer scholen die natuur en duurzaamheid structureel willen opnemen in hun onderwijsvisie

Wil jij als NDE-centrum doorgroeien naar een rol als makelaar, partner of aanjager van duurzaam onderwijs? Lees meer over de pilot op deze pagina of blijf op de hoogte van de rolontwikkelingen via onze nieuwsbrief en GDO-evenementen.