Hoe veranker je duurzaamheid in alle facetten van het onderwijs? SPARK the Movement ontwikkelde samen met, Coöperatie Leren voor Morgen, Duurzame PABO, Vereniging GDO en SME, een toolkit behorend bij de ‘Whole School Approach (WSA)’.
De toolkit biedt ondersteuning aan onderwijsprofessionals die duurzaam doen en denken integraal in de school willen verankeren. ‘Het is een praktisch hulpmiddel dat de focus legt op 6 verschillende domeinen: curriculum, pedagogiek en didactiek, gebouw en bedrijfsvoering, professionele ontwikkeling, omgeving & visie.
Studenten van RUG | Campus Fryslân onderzochten afgelopen jaar de bruikbaarheid van de toolkit. Hun proeflocatie: het Mariënburg College in Leeuwarden. Het onderzoek en de samenwerking leverde waardevolle inzichten op over hoe scholen duurzaam denken en doen kunnen verbinden in de praktijk.
Van visie naar dialoog
Voor rector Cees Vogelvanger van het Mariënburg College is duurzaamheid meer dan alleen zonnepanelen op het dak plaatsen of afval scheiden in de kantine. “Bij ons gaat duurzaamheid over relaties, hoe we met elkaar omgaan als collega’s, met leerlingen en binnen de schoolgemeenschap,” vertelt hij. De Whole School Approach Toolkit bood volgens hem een manier om dat gesprek op een goede manier met elkaar te voeren. “De toolkit helpt om onze visie tastbaar te maken en door te vertalen naar alle lagen in de organisatie. De vragen en werkvormen uit helpen om structureel het gesprek met elkaar te blijven voeren over wat duurzaamheid voor onze school betekent.”
Studentenonderzoek in de praktijk
Yaniek, student Global Responsibility & Leadership bij RUG | Campus Fryslân, werkte vanuit zijn onderzoeksstage bij SPARK the Movement mee aan het testen van de WSA-toolkit. “Het was heel leerzaam om de toolkit in een echte schoolsituatie te gebruiken,” vertelt hij. “Vooral het kaartspel bleek een krachtig middel. Eerst dacht iedereen: we zitten wel op één lijn. Maar al snel ontdekten teams dat ze duurzaamheid allemaal net anders interpreteerden. Dat leverde open gesprekken op, precies wat je nodig hebt om verder te komen.”
Win-winsamenwerking
Zowel de studenten die het onderzoek deden als de school merkten dat het waardevol is om begeleiding te hebben bij het inzetten van de toolkit. “De website is overzichtelijk en gebruiksvriendelijk,” zegt Yaniek, “maar duurzame verandering vraagt tijd, kennis en aandacht”. “De toolkit ondersteunt het goede gesprek. Maar het inbedden van leren voor duurzame ontwikkeling is mensenwerk en vraagt dat je hier samen steeds over na blijft denken” vult Cees mooi aan. Iemand met inhoudelijke kennis over het leren voor duurzame ontwikkeling die dit onderlinge gesprek begeleidt, draagt bij aan dit proces. Zowel SPARK the Movement als Coöperatie Leren voor Morgen en SME kunnen deze ondersteuning bieden.
De samenwerking tussen SPARK the Movement, de studenten en de school werd door Comenius Mariënburg en de studenten van RUG | Campus Fryslân als zeer positief ervaren. Cees zegt hierover: “Voor ons was het inspirerend om studenten te begeleiden en tegelijk zelf nieuwe inzichten op te doen.” Yaniek vertelt dat het voor hen als studenten ook een belangrijke ervaring was. “Wij kregen de kans om buiten de muren van de universiteit te kijken en de praktijk te ervaren. Daardoor zagen we de impact van ons onderzoek direct terug. Ook zagen we de meerwaarde dat de school door ons een frisse blik van buitenaf kreeg.”