De gemeenten Arnhem en Teylingen hebben een Gouden Wortel ontvangen als waardering voor hun ondersteuning voor het schooltuinieren, en als inspiratie voor andere gemeenten. ,,Gemeenten spelen een sleutelrol bij het mogelijk maken van schooltuinieren”, aldus Henk Staghouwer, minister van LNV. Hij reikte op 25 mei de Gouden Wortels uit tijdens de eerste landelijke Schooltuinconferentie op de Floriade Expo in Almere.

“Een schooltuin is niet zomaar een tuin die bij een school hoort. De tuin is zelf de school. In de moestuin komen veel dossiers samen van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, biodiversiteit, voedselzekerheid, duurzaamheid, de waarde van voedsel, de waardering voor de landbouw. Een moestuin is niet alleen een school, maar ook een microministerie”, aldus minister Staghouwer.

‘Sleutelrol voor gemeenten’

Hij benadrukte de sleutelrol van gemeenten bij het schooltuinieren. ,,Daarom is het ook een eer dat ik de Gouden Wortels mag uitreiken aan gemeenten die in hun aanpak van schooltuinen als voorbeeld voor anderen is gekozen. Want het succes van een goede schooltuin hangt vaak af van gemeenten. Alle inzendingen verdienen lof voor hun inzet en creativiteit. En dan maakt het niet uit of ze langer dan 100 jaar bezig zijn of net zijn begonnen.”

“Een schooltuin is niet zomaar een tuin die bij een school hoort. De tuin is zelf de school.”

– Henk Staghouwer, minister LNV

In Arnhem wordt het schooltuinieren mogelijk gemaakt door de gemeente en ondersteund door Natuurcentrum Arnhem. ,,Wij zijn superblij met deze waardering. We bereiken nu 30 scholen, maar dit is een stimulans om ook de andere 30 scholen in onze gemeente te gaan ondersteunen bij het schooltuinieren. Bij deze conferentie is het ook weer eens duidelijk geworden waarom het zelf zaaien, verzorgen en oogsten zo belangrijk is voor het gezond eten door kinderen”, aldus Monique Verstraten, directeur van het Natuurcentrum.

Hennes Claassen van GDO-lid Park Rusthoff in Teylingen noemt de ontvangst van de Gouden Wortel ‘fantastisch’. ,,Onze gemeente zag eind jaren 70 al het belang in van schooltuinieren en stelde hiervoor de grond in het park beschikbaar aan de vier basisscholen. Teylingen is sinds bijna twee jaar een SDG- gemeente. 9 van de 17 SDG-doelen komen in het schooltuinprogramma aan de orde. De Gouden Wortel is een stimulans om het schooltuinwerk en de natuur- en duurzaamheid educatie voor de toekomst duurzaam vast te leggen.”

Waarom een Gouden Wortel?

De Gouden Wortel is in het leven geroepen door de Alliantie Schooltuinen en het programma Jong Leren Eten. Zij hebben als doel het schooltuinieren in Nederland meer op de kaart te zetten en hebben om die reden mei uitgeroepen tot ‘Maand van de Schooltuin’. Ieder jaar zullen in deze maand zowel een grote als een kleinere gemeente in het zonnetje worden gezet, die zich op inspirerende wijze inzet om het schooltuinieren mogelijk te maken. In totaal werden de afgelopen weken door scholen en schooltuinondersteuners zestien gemeenten voor de prijs genomineerd.

Arnhem en Teylingen

Arnhem zet als grote gemeente in op stadsbreed moestuinieren met de ambitie ‘elk kind een schooltuin’, sterk verbonden aan beleidsdoelen op gebied van natuur, klimaat, voedsel en duurzaamheid.
De gemeente Teylingen zorgt dat een lange traditie van schooltuinieren kan worden voortgezet, vanuit een brede duurzaamheidsaanpak, en heeft het schooltuinieren letterlijk in de kern van de gemeente gepositioneerd.

Gezonde voeding

‘Gelukkig zien steeds meer gemeenten in dat de schooltuin een goede manier is om kinderen een topervaring te bieden waarbij ze in aanraking komen met gezonde voeding, leren over natuur en biodiversiteit en bewegend bezig zijn,’ vertelt Arjan Klopstra namens de Alliantie Schooltuinen. ‘De recente aandacht voor gezond, lokaal voedsel heeft hier ook aan bijgedragen. Wanneer kinderen leren hoe ze zelf groenten, fruit en bloemen kunnen zaaien, verzorgen en oogsten, wordt hun interesse in gezonde voeding aangewakkerd. Een zelfgekweekt worteltje smaakt toch het lekkerst.’

Schooltuinen bestaan in sommige gemeenten al meer dan honderd jaar en ook veel andere gemeenten stimuleren het schooltuinieren. Dit gebeurt op verschillende manieren: door het beschikbaar stellen van grond, materialen, subsidies of met ondersteuning door bijvoorbeeld NME (Natuur- en Milieu-Educatie)-centra.

Jury Gouden Wortel

De jury werd gevormd door Karin van Hoof, beleidsadviseur Groen Kapitaal van de provincie Noord-Holland, Roel van Raaij, beleidsmedewerker ministerie van LNV, Andrew Simons, kwartiermaker De Gezonde Basisschool van de Toekomst en Movare en Frank Speel, VNG-programmamanager Lokale democratie.

De jury toonde zich blij gestemd over de diverse manieren waarop gemeenten vaak structureel ondersteuning bieden aan scholen en ondersteuners en dat beleidsthema’s zoals gezondheid en biodiversiteit hieraan gekoppeld worden. De jury is ook blij dat het aloude traditionele schooltuinieren in de nodige gemeenten weer nieuw leven wordt ingeblazen, waarbij verbindingen worden gezocht met nieuwe partijen rond gezonde voeding en bewegen.

Maand van de Schooltuin

Aan de eerste landelijke Maand van de Schooltuin (9 – 31 mei 2022) deden tenminste 225 scholen en bijna 17.000 leerlingen mee met een activiteit in de klas, op het schoolplein of in een schooltuincomplex.
Op de landelijke Schooltuinconferentie is een aanzet gegeven tot een sterk landelijk netwerk dat het opzetten, verbeteren en onderhouden van schooltuinen makkelijker maakt.