De winnaar van de GDO Innovatieprijs 2021 is Milieuhuis Nissewaard met High Five Duurzaam! Deze inzending heeft de stap gezet naar het NME centrum van de toekomst, qua netwerk en gezamenlijke activiteiten in een community van educatieve medewerkers, gekoppeld aan de SDG’s.

Dit jaar waren er maar liefst acht inzendingen voor de GDO Innovatieprijs. Het is een uitgelezen moment om als centrum aan de collega’s in het werkveld en de buitenwereld te laten zien met welke ontwikkelingen zij bezig zijn en op welk product of werkwijze ze trots zijn. ,,Het zijn inzendingen die er toe doen”, aldus juryvoorzitter Jacqueline van Dongen (GDO-voorzitter en wethouder van Zwijndrecht). Verder werd de jury gevormd door Roel van Raaij (Secretaris Stuurgroep Kennisprogramma DuurzaamDoor), Theo Leupen (RVO/Kennisprogramma DuurzaamDoor), Anna Vanderveen (beleidsadviseur VO Raad), Anouk Viegen (directeur CNME Maastricht e.o., winnaar 2020).

Programma High Five

,,Het Milieu Huis Nissewaard (samenvoeging gemeenten Spijkenisse en Bernisse op Voorne-Putten in 2015) maakt deel uit van het team combinatiefunctionarissen van de gemeente. Binnen dit team zijn 4 domeinen verenigd: sport, cultuur, Natuur- en Duurzaamheidseducatie (NDE) en sociaal cultureel werk. Belangrijke taken zijn verenigingsondersteuning, een uitgebreid educatieaanbod samen met externe partners op het gebied van schoolsport, binnenschoolse cultuureducatie en natuur- en duurzaamheidseducatie. En het organiseren van activiteiten en evenementen met partners ter inspiratie en ter stimulering van inwoners. Deze integrale werkwijze is gebundeld in het programma High Five”, aldus Jet de Jonge, die beduusd was over de verkiezing van haar inzending. ,,We hebben heel hard gewerkt om het Milieuhuis toekomstbestendig te maken.”

Juryrapport

Het oordeel van de jury over de winnaar luidt als volgt: ‘Innovatie in onze-sector kan niet langer primair plaatsvinden op productniveau. Mooie producten, lessen, activiteiten blijven altijd nodig – dat zeker. Maar om in de context van het huidige transitietijdperk écht impact te maken voor een duurzame toekomst, is systemische innovatie nodig. Met de werkwijze High Five kun je ook een grotere groep mensen bereiken dan de koplopers. Het doet een beroep op het vermogen om integraal te werken binnen een gemeente. Dat kan voor centra die onderdeel zijn van een gemeente, maar ook zelfstandige centra. Ook elders in het land is deze veranderbeweging in samenwerking met partners te zien. Dit vraagt voor de sector tijd, maar biedt ook veel kansen. En het bied je een sterkere positie, doordat o.a. communicatie en beleidsontwikkeling gezamenlijk opgepakt wordt.’

Eervolle vermeldingen

Eervolle vermeldingen waren er voor het BloteVoetenTuinPad van Duurzaamheidscentrum Assen. Deze inzending zit volgens de jury geraffineerd in elkaar. ‘Bekende elementen zijn hier gecombineerd: leuk en leerzaam voor kinderen, inspirerend voor volwassenen. Een mooie combinatie van plezier, educatie, informatie en inspiratie (volop ideeën voor thuis en tuin). Mooi vormgegeven en ook goed elders toepasbaar.’ 

En voor De Groene Belevenis in Leusden. ‘Het idee om ‘spannende’ videofilmpjes over Helden van de Struintuin in te zetten voor de werving van vrijwilligers en de ‘knipoog’ waarmee dit gedaan is, verdient een eervolle vermelding. Juist ook omdat we met meer vrijwilligers veel meer impact maken in de maatschappij en dat iets is wat onze centra onderscheidt van grote landelijke organisaties: lokale kracht met lokale mensen. Dit initiatief verdient zeker navolging op andere plakken/organisaties waar men moeite heeft met het werven van nieuwe vrijwilligers. Is het nieuw? Nee, wel goed uitgewerkt!’

Ook voor overige genomineerden had de jury veel lof.

Stichting Stad & Natuur Almere: Educatiebos 2.0 prikkelt zintuigen: ‘De jury spreekt het idee van vijf boskamers en de daaraan verbonden functies en het benutten van de zintuigen. De jury is onder de indruk van de inclusiviteit, het toegankelijk maken voor mensen met een beperking, zoals slechtzienden of rolstoelgebruikers, zodat ook zij de natuur kunnen beleven. Ook de bottom-up aanpak met daardoor veel lokaal en regionaal draagvlak spreekt aan, evenals de daadwerkelijke realisatie van een echt buitenleslokaal. Vanwege zijn omvang lastiger te kopiëren door andere centra, mogelijk wel een of meerdere boskamers.’

Stichting Renkums Beekdal: Klei voor kleuters: ‘Creatief is de verbinding met de lokale omgeving, landschapshistorie en cultuur, met als doelgroep het jonge kind. Wederom een kracht van het NDE centrum, dat met dit project door het samen bouwen aan een landschap in de klas ook verbindend werkt.’

Westland Natuur en Techniek Web (WNTweb): excursies via vlogs: ‘Vernieuwend is hier de kinderen in de hoofdrol. Goede zet om peers aan peers te laten leren door voorbeelden. En de combinatie met lessen en oproepen om naar buiten te gaan. Prima oplossing binnen de coronaperiode. Ook lof voor de combinatie met technieklessen. In deze periode van energietransitie is het zo hard nodig kinderen hiervoor te interesseren.’

Natuurstad Rotterdam: natuurlessen via video’s en een livestream in de klas of thuis: ‘Mooi en professioneel uitgewerkt concept en lesaanbod met een groot bereik. Leuke enthousiasmerende filmpjes die aanzetten tot nieuwsgierigheid en actie (zelf ontdekken en ervaren) bij kinderen a.d.h.v. gerichte opdrachten. Meer centra hebben op deze manier ingespeeld op de corona lockdown situatie en daarmee niet uniek. Niets vervangt een echte ‘hands-on’ beleving, maar deze opzet kan wel van toegevoegde waarde zijn.’

NMCX Haarlemmermeer ontwikkelde Citizen Science software, waarbij iedereen met een smartphone kan helpen bij het in kaart brengen van zwerfafval: ‘Mooie combi van handen uit de mouwen gekoppeld aan het slimme gebruik van data. Levert belangrijke inzichten voor beleid, inwoners en stakeholders. NMCX heeft lef getoond door deze app zelf te laten ontwikkelen. Ook goed dat citizen science daadwerkelijk wordt ingezet; een onderwerp waar velen over praten maar weinigen doen. Mooi als dit kan worden overgenomen door andere NME centra. De vraag is wel: leidt dit alleen tot inzicht, of leidt het ook tot actie en samenwerking?’

Inzendingen voor de GDO Innovatieprijs 2022 zijn welkom!