De 100ste kinderboerderij is officieel rookvrij verklaard door staatssecretaris Paul Blokhuis. Bij ’t Molentje in Heemstede onthulde hij begin februari het rookvrij-bord.
“Samen kunnen we met het Nationaal Preventieakkoord voor elkaar krijgen dat kinderen die in deze jaren worden geboren, nooit meer op het idee komen om te gaan roken. Bijvoorbeeld omdat ze in winkels niet meer kunnen zien dat er sigaretten verkocht worden en er op openbare plekken waar zij komen en spelen niet wordt gerookt. De kinderboerderijen leveren daar een belangrijke bijdrage aan door op hele korte termijn alle kinderboerderijen in ons land rookvrij te maken. Daarmee zijn zij een inspiratie voor iedereen die hard werkt aan een rookvrije generatie”, aldus Paul Blokhuis.
Ingrid Schenk, beheerder van ‘t Molentje: “Het is voor ons een vanzelfsprekende stap om rookvrij te worden. We willen graag het goede voorbeeld geven, roken in de buurt van kinderen is dat niet. Eigenlijk zijn de reacties alleen maar positief. Ook onze medewerkers zijn inmiddels gestopt met roken.”

Alle 400 rookvrij
In het onlangs gesloten Preventieakkoord is afgesproken dat in 2020 alle 400 kinderboerderijen in Nederland rookvrij zijn. Door plekken waar veel kinderen komen rookvrij te maken, komen zij niet in de verleiding om zelf te gaan roken. Uit onderzoek blijkt dat zien roken, doet roken. Elke week raken nog honderden kinderen verslaafd aan roken in Nederland. Er is veel steun voor rookvrije maatregelen: 88% van de Nederlanders wil dat kinderboerderijen rookvrij zijn, blijkt uit onderzoek van Kantar Public.

Gratis rookvrij bord
Alliantie Nederland Rookvrij en het platform voor kinderboerderijen KinderboerderijenActief stimuleren zoveel mogelijk kinderboerderijen zelf aan de slag te gaan om hun terrein rookvrij te maken. Daarvoor is een handig stappenplan ontwikkeld. Er is een gratis rookvrij bord beschikbaar dat bijvoorbeeld bij de ingang geplaatst kan worden. Ook kinderboerderijen die al wel rookvrije maatregelen hebben genomen, maar nog geen bord hebben geplaatst, kunnen zich melden bij KinderboerderijActief of via www.rookvrijegeneratie.nl.

Hoe doe je dat?
Samen met NUSO / Jantje Beton organiseert KinderboerderijenActief de komende periode informatiebijeenkomsten om de weg naar een rookvrije speelplek goed af te kunnen leggen. Er is volop gelegenheid om ‘hobbels’ in de lokale situatie naar voren te brengen en vragen te stellen. Bij deze bijeenkomsten zal ook aandacht zijn voor de speciale crowdfundingsactie voor kinderboerderijen (Kinderboerderijen Actief Toer).
De eerste bijeenkomst is op 28 februari van 14 – 16 uur in Noord Nederland op Kinderboerderij Boegbeeld, Groningen.

Zuid-Holland koploper
De meeste rookvrije kinderboerderijen bevinden zich in Zuid-Holland. Op ruim de helft (51%) van deze kinderboerderijen in de provincie mag niet meer gerookt worden. Daarna volgen de provincies Utrecht (37,5%) en Noord-Holland (31%). Voor kinderboerderij ’t Molentje in het Noord-Hollandse Heemstede gaf de positieve berichtgeving in de media de doorslag. Kijk hier welke boerderijen al rookvrij zijn.

Oproep
De Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en het Longfonds, die samenwerken in de Alliantie Nederland Rookvrij, zijn blij met deze groei. “Dit is één van de doelen uit het Preventieakkoord waar we op inzetten. Ik roep iedereen die kinderen gezond wil zien opgroeien om hun organisatie rookvrij te maken”, zegt Floris Italianer, directeur Hartstichting en voorzitter van de Alliantie Nederland Rookvrij. 

De Ulebelt in Deventer was met de ondersteuning van het opzetten van voedselcoöperatie een van de genomineerden voor de Henk Klein Award 2018. Estella Franssen vertelt over de aanpak van Voedselcoops.

Wat is de aanleiding voor Voedselcoops?
“Korte ketens, korte lijnen tussen consument en producent, bieden een kans voor een echte transitie van het voedselsysteem. In Salland zijn daar veel voorbeelden van: CSA’s, buurtmoestuinen, groente-abonnementen, boerderijwinkels, webwinkels, zelfoogsttuinen en lokale producten in de horeca. Elk voorbeeld bedient weer zijn eigen doelgroep. Maar voor veel mensen die rechtstreeks van de boer zouden willen eten, is het niet haalbaar om elke week zelf naar alle boeren toe te gaan. Een voedselcoöperatie biedt uitkomst: een gezamenlijke afspraak met een groepje mensen in jouw buurt, om samen te bestellen bij de boer en bij toerbeurt alles op te halen. Alleen: hoe zet je zoiets op? De Ulebelt zag hier een rol voor zichzelf en heeft initiatief genomen om consumenten hiermee op weg te helpen. Inmiddels zijn er groepen actief in Schalkhaar, Lettele, Heeten, Olst, Wijhe, Zwolle, Deventer en Broekland, van zes tot vijfentwintig gezinnen, die wekelijks hun versproducten halen bij boeren uit hun buurt. De Provincie Overijssel heeft ons opdracht gegeven om in de hele provincie burgers hiermee op weg te helpen.” 

Wat maakt dit project bijzonder?
“Het succes ervan. Hoe breed het in de samenleving aan uiteenlopende waardes raakt. Hoe het blijkbaar aansluit bij groeiende behoeftes in de maatschapij, en een bijdrage levert aan de kanteling van het huidige voedselsysteem, waarvan de nadelen inmiddels groter zijn geworden dan de voordelen.”

Wat is de rol van De Ulebelt hier in?
“Wij hebben gezien dat er een groeiende behoefte bestaat aan echt en eerlijk eten uit de buurt. En er bestaat een prachtig aanbod aan producten vanuit boeren die bijzondere dingen doen met hun land, met de biodiversiteit, de bodem en het water, met dierenwelzijn.
De Ulebelt heeft onderzoek gedaan naar de succes- en faalfactoren van bestaande voedselcooperaties elders in het land, en op basis daarvan een handleiding gemaakt. Vervolgens heeft zij publiciteit gezocht en groepen mensen geworven om die op weg te helpen. Ook heeft de Ulebelt een netwerk opgezet van boeren die rechtstreeks aan consumenten leveren en adviseert zij boeren die dat ook willen gaan doen.
Wij publiceren over dit project, zoeken nieuwe deelnemers, organiseren bijeenkomsten en geven nazorg aan gestarte groepen. We hebben financiering hiervoor verworven, van het Rabobank Coöperatiefonds en de Provincie Overijssel.”

Ervaringen van deelnemers
“We hebben met elkaar in de buurt eigenlijk nog nooit over eten gepraat.”
“We hebben laatst een flink overschot aan tomaten van de boer overgenomen en zijn met de hele groep een middag tomatenpassata gaan maken voor iedereen.”
“Een groepje in onze buurt is gaan bierbrouwen.”
“Bij onze groep doet iemand mee uit een begeleid-wonenproject. Ze heeft geen rijbewijs en kan zelf niet naar de boer, maar dat geeft niet, ze maakt zich op andere manieren nuttig in onze voedselcoop.”
“Wij wisselen veel recepten en bereidingswijzen met elkaar uit. Handig met al die seizoensgroentes!”
“Ik ben veel minder geld kwijt aan boodschappen, want we hoeven minder vaak naar de supermarkt en komen dus ook minder in de verleiding om junkfood te kopen.”
“Wij eten véél lekkerder en ook allerlei dingen die de supermarkt niet heeft. Radijsjes met knisperverse blaadjes! Grasgevoerd vlees uit de uiterwaarden! Rauwmelkse kefir!”
“Inmiddels zijn we met elkaar een groentetuin begonnen.”
“Ik was nog nooit bij een boer op het erf geweest.”