In een brief aan de Tweede Kamer steunen we de actie, die aandacht vraagt voor de gevolgen van de decentralisaties en de coronacrisis op gemeenten; een initiatief van de gemeente Opsterland. Op 2 juli is het debat in de Kamer over de financiële situatie van gemeenten. In de brief vragen we aandacht voor dreigende bezuinigingen en het belang van de lokale NME-organisaties, juist in deze tijd waarin bewoners moeten worden meegenomen in rijks- en gemeentelijke duurzame beleidsdoelen.

MEERGroen, Boomfeestdag, Urgenda en Caring Faermers van de campagne Meer Bomen Nu hebben ons gevraagd of ons netwerk van natuur- en duurzaamheidscentra wil helpen gratis bomen weg te geven.

De Nederlandse natuur produceert jaarlijks een overdaad aan jonge bomen en struikjes. De meeste overleven niet, omdat ze worden opgegeten, te weinig licht ontvangen of worden verwijderd door natuurbeheerders. Meer Bomen Nu wil deze boompjes een tweede kans geven op een plek waar ze welkom zijn.

Van november tot en met maart worden in het hele land bomen en struiken verzameld in natuurgebieden, landgoederen en parken. En weggegeven aan iedereen die belooft er goed voor te zorgen. Dit zijn vooral veel boeren die het platteland opfleuren met biodiverse hagen en heggen. Maar we hopen dat ze ook terechtkomen in gemeentebermen, op bedrijventerreinen en bij mensen in de tuin. De actie eindigt rondom de Boomfeestdag 2021 met Boomweggeefdagen voor inwoners.

Hulp gevraagd aan NME-organisaties
Meer Bomen Nu is een actie van MEERGroen, Boomfeestdag, Urgenda en Caring Faermers. Zij hebben GDO gevraagd of haar netwerk van natuur- en duurzaamheidscentra wil helpen. Het lijkt ons een mooie kans voor de centra en daarom roepen wij jullie hulp in. Ook de kinderboerderijen zijn gevraagd mee te doen. In ruil voor deze hulp ontvang je gratis appel- en perenbomen.

Er zijn verschillende manieren om te helpen:
•    Organiseer een Boomweggeefdag
In het hele land zijn er straks ‘oogstdagen’. Meer Bomen Nu probeert deze zoveel mogelijk te koppelen aan plantdagen, zodat de jonge bomen en struikjes direct naar hun nieuwe plek gaan. Maar dan blijven er nog heel veel jonge bomen en struiken over die op Boomweggeefdagen kunnen worden uitgedeeld.

Daarvoor heb je op jouw locatie wat ruimte nodig om bomen in te kuilen, waar boeren, burgers en gemeenten hun bestelde plantgoed kunnen ophalen, en waar aan het eind van het plantseizoen iedereen gratis bomen en struiken kan krijgen tijdens Boomweggeefdagen.
Dit zijn geweldige momenten om bezoekers te trekken en voor te lichten over nut en noodzaak van meer groen, klimaatadaptatie etc.

•    Meld een plantlocatie: vergroen de wijk
Je kunt natuurlijk ook zelf aanspraak maken op de gratis bomen en struiken en er de buurt mee opfleuren. Je bent van harte welkom om samen met de gemeente, scholen, lokale boeren etc plantfeestjes te organiseren, tiny forests of stadsparkjes aan te leggen en hele wijken en bermen te vergroenen.

•    Vrijwilligers zoeken
Een miljoen bomen verplanten, vraagt vele handjes! Iedereen kan zich aanmelden als vrijwilliger via meerbomen.nu om te helpen oogsten, planten of met het helpen zoeken naar oogst en plantlocaties. Jouw centrum zou publiciteit kunnen genereren en vrijwilligers kunnen oproepen mee te doen. In Amersfoort is bijvoorbeeld een project gestart waarbij bewoners nu al stekjes uit de tuin kunnen aanleveren, zodat ze in de winter een nieuw plekje kunnen krijgen bij een boer of in een andere tuin.

Appel- en perenbomen om zelf uit te delen 
Stichting Corazon stelt daarnaast duizenden appel- en perenbomen beschikbaar. De bomen zijn door de coronamaatregelen helaas niet verkocht. Ze zijn dus over en zoeken een nieuw huis. Het gaat om 1,5 meter hoge, 3-jarige laagstam appel- en perenbomen.
Corazon hoopt dat zeker een deel van deze bomen op plekken komen te staan waar veel voorbijgangers zich tegoed kunnen doen aan gratis plukfruit. Meer Bomen Nu geeft deze bomen gratis weg aan iedereen die boomweggeefacties en andere leuke evenementen wil organiseren en deze bomen tijdelijk wil bewaren: van augustus tot het plantseizoen.

Aanmelden voor 15 juli!
Wil je meehelpen, meld je dan HIER aan voor 15 juli.
Heb je nog vragen, neem dan contact op met René Munsters, moderator NME Netwerk. Voor eventuele inhoudelijke vragen kan je ook terecht bij Urgenda, Hanneke van Ormondt, 06 – 4575 6529.
Meer informatie vind je ook op meerbomen.nu

Ons jaarverslag is uit. Met natuurlijk een terugblik op onze activiteiten, de nieuwe Innovatieprijs en onze nieuwe voorzitter Jacqueline van Dongen aan het woord: “Vanuit het Rijk wordt veel participatie
opgelegd in onder meer de Regionale Energie Strategie en
Omgevingswet. Ik zie ook veel bewoners die nog niet betrokken zijn. Lokale NME-organisaties vormen een bestaande structuur die in alle lagen van de bevolking vertakt is en die een rol speelt of kan spelen in het bereiken en betrekken van bewoners.” Lees verder

De Nederlandse drinkwaterbedrijven houden op 23 september gezamenlijk de Nationale Kraanwaterdag. Voldoende water drinken draagt bij aan een gezonde levensstijl. Nergens ter wereld is de kwaliteit van het drinkwater zo hoog als in Nederland. Als partner zet GDO zich in om zoveel mogelijk basisscholen en bso’s te stimuleren deze dag aandacht te besteden aan kraanwater als duurzame en gezonde dorstlesser.

Lees meer

Het kabinet apprecieert maatregel 49 ‘Groen en gezond wonen’ uit het 40 Puntenplan van Urgenda waarin wij samen optrekken met VHG, Tuinbranche Nederland en Stadswerk Nederland. Het is een van de dertig maatregelen die deels of geheel uitgevoerd gaan worden om de CO2-uitstoot dit jaar met ten minste 25% te verminderen, meldt het in een Kamerbrief aan de Tweede Kamer. Maatregel 49 zet onder meer in op het betrekken bij en ondersteunen van bewoners bij het vergroenen van de leefomgeving door lokale groenblauwe educatiepunten. Het kabinet stuurt de maatregel door naar de gemeenten. En wij werken in een focusgroep aan het versterken van centra als Groenblauwe steunpunten.

Project Groenblauwe steunpunten

Veel gemeenten werken aan of hebben plannen voor het verder vergroenen van hun buitenruimte om o.a. hittestress en wateroverlast te verkleinen. Vaak samen met natuur- en duurzaamheidscentra, die bewoners en ondernemers handelingsperspectief kunnen bieden op het thema klimaatadaptatie. Denk daarbij aan participatieprojecten bij riolerings- en nieuwbouwprojecten, herinrichting van de openbare ruimte, en bij renovatieprojecten van corporaties. Om lokale centra daarin nog meer te versterken schrijven we momenteel het project Groenblauwe steunpunten. De WUR betrekken we om het effect van de participatieacties van de centra te ondersteunen en te monitoren. We vragen daarvoor een innovatiesubsidie aan en zoeken daarnaast nog cofinanciering (met indien mogelijk cocreatie). Meer informatie over het project is verkrijgbaar bij onze moderator René Munsters.

Henk Nijhof is onze nieuwe bestuurlijk moderator. Hij is tevens wethouder van de gemeente Hellendoorn, voormalig wethouder van Hengelo en heeft een onderwijsachtergrond. Henk stelt zich voor.
,,Dagelijks ervaar en zie ik dat duurzaamheid een hoofdthema is in gemeentelijke politiek en beleid; van klimaatadaptatie tot energietransitie. Er gebeurt zoveel. En er is steeds meer behoefte om kinderen en jongeren te betrekken bij dit beleid. Zij hebben met de klimaatdemonstraties luid van zich laten horen en we doen het tenslotte ook voor de volgende generaties. Daarin spelen centra in veel gemeenten nu al een rol. Maar ik weet ook dat NME in gemeenten is wegbezuinigd afgelopen jaren, omdat het niet werd gezien als gemeentelijke kerntaak. Inmiddels is dat het wel degelijk weer geworden: het bewustmaken van kinderen, jongeren én volwassenen. Het thema staat op de agenda en daarmee zouden ook de centra weer terug moeten komen. In enkele gemeenten speelt dat ook al. Als GDO kunnen we gemeenten daarbij ondersteunen. Vanuit de bestaande centra wordt al in regionaal verband samengewerkt. En we zetten in op het versterken van die regionale samenwerking. Daarvan zouden ook de ‘witte vlekken’ gebruik kunnen maken.”

Meer richting
,,Binnen de vereniging zie ik veel kennis en een enorme gedrevenheid en betrokkenheid van de leden. Wel zou ik graag meer richting zien. Wat zijn onze uitdagingen, welke rol kunnen en willen we daarin vervullen? En daarmee gericht naar buiten treden. De centra zijn een belangrijke intermediair tussen overheden en bewoners. Als bestuurlijk moderator ga ik me inzetten om die boodschap te delen op bestuurlijk niveau. En ik wil in kleine sessies met centra, contactambtenaren en wethouders rond de tafel om de behoeften rond NME inzichtelijk te krijgen en die stip op de horizon helder te krijgen.’’

De kracht van NME
,,Als voormalig wethouder van Hengelo heb ik ervaren wat de kracht is van NME in de ondersteuning van beleidsdoelstellingen, onder meer rond het zichtbaar maken van stadsbeken. Vanuit het onderwijs hoor ik van mijn voormalige collega’s dat veel behoefte is aan concrete lesmaterialen voor de onderwijspraktijk en voor projecten. Laat dat nu iets zijn, waar de CNME van huis uit erg sterk in zijn!”
Henk is bereikbaar via h.nijhof@hellendoorn.nl

Gemeenten en gemeenteraden hebben in maart een brief ontvangen met een oproep om 3% van het versteende oppervlak in het gebouwde gebied te vergroenen. Het is een onderdeel van de maatregel 49 uit het 40 Puntenplan van Urgenda waarin GDO met VHG, Tuinbranche Nederland en Stadswerk Nederland samen optrekken. Het plan wordt ondersteund door 800 maatschappelijke organisaties om de CO2-uitstoot dit jaar met 25% te verminderen.

In veel gemeenten wordt al gewerkt aan het vergroenen van de omgeving, samen met NME organisaties. Als voorbeeld van mogelijke acties: verruil trottoirs voor bloemrijke perken, plant bomen in straten, breek parkeerplaatsen open en maak deze groen, leg groene daken aan op openbare gebouwen, werk aan bewustzijn en betrek bewoners bij vergroeningsinitiatieven. Lees ons inspiratieboekje Hoe betrek je bewoners bij klimaatadaptatie? vol activiteiten van centra in het land.

Handreiking
Ruim 800 organisaties hebben het kabinet de handreiking gedaan met 54 maatregelen voor 17 Mton besparing. Zij laten zien dat het nog mogelijk is om 25 procent CO2 te reduceren voor eind 2020. Maatregel 49 is Groen en gezond wonen: het tegengaan van klimaatverandering en het dempen van de gevolgen van hittestress en wateroverlast door klimaatverandering.
3 procent verharding eruit levert op: 0,1 megaton C02 uit de lucht!

Onze waterambassadeur Anneke van Veen is de trekker van deze maatregel, die wordt gesteund door de Vereniging Stadswerk Nederland, VHG en Tuinbranche Nederland en GDO. ,,Het Natuur- en Milieueducatieveld en stadsboerderijen kunnen een krachtige rol vervullen als groenblauw knooppunt, schakelend tussen deze partijen en de bewoners, gericht op vergroenen. Natuurlijk met kansen voor biodiversiteit, schone lucht, gezondheid en stadslandbouw. Het kan en het moet”, aldus Anneke van Veen.

Ook gemeenten zijn inmiddels geïnformeerd over deze maatregel. Lees de brief.

NME centra en Jong Leren Eten-makelaars kunnen weer 3.000 scholen en bso’s blij maken met zadenpakketjes van Rijk Zwaan. De pakketten worden met een handig instructieboekje ingepakt bij het sociale werkbedrijf Patijenburg en klaar gemaakt voor verzending. Binnenkort kunnen schoolkinderen weer aan de slag in de school- en BSO moestuin! Het is voor de derde keer dat we samen met Rijk Zwaan en Jong Leren Eten deze mooie actie kunnen uitvoeren.

Samen nieuwe producten ontwikkelen. Dat was de inzet van onze tweede Leermiddelendag. Niet langer ‘laat duizend bloemen bloeien’, maar samen kwalitatief goed materiaal leveren, waardoor we een professionele partner zijn voor scholen, de gemeente, wethouders, bewoners en voor elkaar. Als je van elkaar een product overneemt, weet je zeker dat het een goed product is. En het maakt het mogelijk samen te werken in landelijke projecten, zoals we vorig jaar deden rond lesmateriaal voor de Week Zonder Vlees en Jong Leren Eten. We werken aan de opzet van een Ontwikkelfonds waaraan alle centra een bijdrage leveren. Voor een circulaire leerlijn is al een werkgroep aan de slag.

Serious game
Tijdens de Leermiddelendag in Aeres Hogeschool in Wageningen presenteerden leden uit ons netwerk hun succesvolle lesmateriaal, van producten voor baby’s en peuters, afval en een duurzaam escape-house tot een serious game rond klimaatadaptatie voor jongeren en volwassenen. Ook werd ingegaan op ontwikkelingen in het onderwijs, zoals curriculum.nu, SDG’s en de Gezonde School van RIVM.
Een terugblik en de presentaties vind je op onze online werkplek.